Αποστολή - Στόχοι του Σημείου Επαφής

Ο ΕΦΕΤ, με την ΚΥΑ 349 ΦΕΚ183/Β'/11-2-2005, ορίσθηκε ως Εθνικό Σημείο Επαφής του Codex Alimentarius. Αποστολή του ΕΦΕΤ ως Εθνικού Σημείου Επαφής είναι ο βέλτιστος συντονισμός ενεργειών και δράσεων με στόχο τη διαμόρφωση εθνικής θέσης εν' όψει των συνεδριάσεων των επιτροπών του Codex. Για την επίτευξη της αποστολής του έχει ως βασικό στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης και έγκαιρης διάχυσης πληροφοριών στους ενδιαφερόμενους. Στη λήψη αποφάσεων θεωρεί εταίρους του τις Αρχές, τους Καταναλωτές, τη Βιομηχανία Τροφίμων, τους Επαγγελματικούς και Επιστημονικούς Φορείς και την Πανεπιστημιακή Κοινότητα.

Έτσι, οι αντικειμενικοί στόχοι του ΕΦΕΤ είναι:  

• Δημιουργία δικτύου διάχυσης της πληροφορίας
• Έγκαιρη ενημέρωση των εταίρων σε εθνικό επίπεδο
• Προώθηση της ανοικτής δημόσιας διαβούλευσης με διαφανείς διαδικασίες
• Διαμόρφωση εθνικής θέσης μέσω συντονιστικών συσκέψεων

Οι αρμοδιότητες του εθνικού σημείου επαφής είναι: 

• Σύνδεσμος μεταξύ της Γραμματείας του Codex και των εταίρων σε εθνικό επίπεδο
• Οργάνωση δικτύου ενημέρωσης και διάχυσης πληροφορίας με στόχο το συντονισμό των δραστηριοτήτων του Codex εντός της Ελλάδας
• Αποστολή κατά περίπτωση των σχετικών πληροφοριών στο εσωτερικό δίκτυο ενημέρωσης
• Προώθηση της δημόσιας διαβούλευσης για την προετοιμασία υιοθέτησης εθνικής θέσης
• Συντονισμός της εθνικής εκπροσώπησης και της διαδικασίας για διαμόρφωση εθνικής θέσης
• Εκπροσώπηση κατά περίπτωση σε ευρωπαϊκές συντονιστικές επιτροπές και συσκέψεις Codex
• Αποστολή εθνικών σχολίων στα κατά περίπτωση αρμόδια όργανα του codex εντός των προκαθορισμένων προθεσμιών
• Αποστολή των σχετικών πληροφοριών στο εσωτερικό δίκτυο ενημέρωσης
• Τήρηση ηλεκτρονικού και έντυπου αρχείου των τελικών κειμένων του Codex
• Προώθηση των δραστηριοτήτων του Codex στην Ελλάδα

Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων προχώρησε στην έκδοση εγκυκλίου σχετικά με τη λειτουργία του ως Εθνικό Σημείο Επαφής του Codex Alimentarius. Δείτε την εγκύκλιο
Κατεβάστε το ενημερωτικό μας φυλλάδιο

Συχνές Ερωτήσεις

• 1. Τι είναι ο Codex Alimentarius;

Ο Codex Alimentarius δεν αποτελεί μια νομοθεσία αλλά ένα διεθνές όργανο το οποίο δημιουργήθηκε τo 1961 από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) για να αναπτύξει πρότυπα (standards), κώδικες πρακτικής και κατευθυντήριες γραμμές για όλη τη διατροφική αλυσίδα, με σκοπό την προστασία της υγείας των καταναλωτών και την εξασφάλιση ορθών πρακτικών στο εμπόριο τροφίμων. Γεγονός μείζονος σημασίας μάλιστα σε μια εποχή που οι διατροφικές συνήθειες των καταναλωτών έχουν αλλάξει και αναζητούνται νέες γεύσεις από όλον τον κόσμο εντάσσοντας διάφορα προϊόντα στη διατροφή. Τα πρότυπα, οι κατευθυντήριες γραμμές και οι κώδικες πρακτικής προετοιμάζονται από Επιτροπές του Codex και υποβάλλονται στην Επιτροπή του Codex Alimentarius (Codex Alimentarius Commission) προς υιοθέτηση (adoption).

( Όλες οι Επιτροπές βρίσκονται στο http://www.codexalimentarius.net/web/committees.jsp  Κάποια παραδείγματα αναφέρονται παρακάτω: Ad hoc Codex Intergovernmental Task Force on Antimicrobial Resistance, Codex Committee on Contaminants in Foods, Codex Committee on Fats and Oils, Codex Committee on Fish and Fishery Products, Codex Committee on Nutrition and Foods for Special Dietary Uses)

• 2. Πως υιοθετούνται τα πρότυπα, οι κατευθυντήριες γραμμές και οι κώδικες πρακτικής του Codex Alimentarius;

Τα πρότυπα του Codex Alimentarius υιοθετούνται με την συναίνεση των μελών του Codex και βασίζονται στην καλύτερη επιστημονική και τεχνική γνώση. O Codex Alimentarius είναι το μοναδικό διεθνές φόρουμ στο οποίο συμμετέχουν επίλεκτοι επιστήμονες, τεχνικοί εμπειρογνώμονες, εκπρόσωποι κυβερνήσεων. Εκπρόσωποι των καταναλωτικών οργανώσεων και της βιομηχανίας συμμετέχουν ως παρατηρητές. Στη διαμόρφωση και υιοθέτηση αυτών των κατευθυντήριων γραμμών του Codex Alimentarius σημαντικό ρόλο παίζει και η θέση της ΕΕ. Συγκεκριμένα, με την απόφαση 2003/822/ΕΚ του Συμβουλίου, η Ευρωπαϊκή Κοινότητα έγινε μέλος του Codex Alimentarius το Νοέμβριο του 2003. Πριν από κάθε συνεδρίαση Codex Alimentarius, πραγματοποιείται σύσκεψη στο Συμβούλιο της ΕΕ με όλα τα Κράτη Μέλη (ΚΜ) ώστε να διαμορφωθεί κοινή Ευρωπαϊκή θέση στα υπό συζήτηση ή υπό υιοθέτηση κείμενα εργασίας του Codex Alimentarius. Η κοινή Ευρωπαϊκή θέση διαμορφώνεται σε συμφωνία με την ισχύουσα Κοινοτική νομοθεσία η οποία εφαρμόζεται από όλα τα ΚΜ της ΕΕ. Επίσης, σε περιπτώσεις μη υιοθέτησης της Κοινοτικής θέσης στα κείμενα του Codex Alimentarius, οι οποίες είναι εξαιρετικά λίγες αφού κατά γενικό κανόνα λαμβάνεται υπόψη η Κοινοτική θέση, η «αντίρρηση» της ΕΕ καταγράφεται στα πρακτικά της κάθε σύσκεψης και στο αντίστοιχο κείμενο. Οι κοινές θέσεις και τα σχόλια της ΕΕ που συντάσσονται είναι σε συμφωνία με τα ΚΜ της ΕΕ για τις Επιτροπές του Codex Alimentarius και των επικουρικών οργάνων της είναι διαθέσιμα στην επίσημη ιστοσελίδα της Γενικής Δ/νσης για την Υγεία και τους Καταναλωτές της ΕΕ http://ec.europa.eu/food/international/organisations/codex_en.htm.

• 3. Ποιος ο ρόλος των Εθνικών Σημείων Επαφής του Codex Alimentarius;

Ο ΕΦΕΤ, με την ΚΥΑ 349 ΦΕΚ183/Β'/11-2-2005, ορίσθηκε ως Εθνικό Σημείο Επαφής του Codex Alimentarius. Ο ρόλος του ΕΦΕΤ ως Εθνικό Σημείο Επαφής είναι ο βέλτιστος συντονισμός ενεργειών και δράσεων των εθνικών αρχών που εμπλέκονται σε όλη την διατροφική αλυσίδα με στόχο τη διαμόρφωση εθνικής θέσης εν' όψει των συντονιστικών συνεδριάσεων του Συμβουλίου της ΕΕ ως προς τα κείμενα εργασίας των Επιτροπών του Codex Alimentarius. Αποτελεί τον σύνδεσμο μεταξύ της Γραμματείας του Codex και των εταίρων σε εθνικό επίπεδο. Κύριοι στόχοι του ΕΦΕΤ ως Εθνικό Σημείο Επαφής του Codex Alimentarius είναι η διάχυση της πληροφορίας και η έγκαιρη ενημέρωση των εταίρων σε εθνικό επίπεδο, η διαμόρφωση εθνικής θέσης μέσω συντονιστικών συσκέψεων όλων των αρμόδιων φορέων και η δημόσια διαβούλευση των κειμένων εργασίας των Επιτροπών του Codex.

• 4. Ως ημερομηνία εφαρμογής του Codex Alimentarius σε παγκόσμιο επίπεδο έχει οριστεί η 1/1/2010. Στην Ελλάδα εφαρμόζεται ήδη;

Αυτή είναι μια αβάσιμη φήμη. Μάλιστα κατά καιρούς έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα blogs και ιστοσελίδες ποικίλες ημερομηνίες «δήθεν» εφαρμογής (π.χ. 31/12/2009, 01/04/2011). Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι τα πρότυπα, οι κατευθυντήριες γραμμές και οι κώδικες πρακτικής που υιοθετεί η Codex Alimentarius Commission είναι προαιρετικά κείμενα, δεν αποτελούν νομοθετήματα και δεν περιέχουν προθεσμίες ή ημερομηνίες εφαρμογής ή εναρμόνισης, ούτε μπορεί η Επιτροπή του Codex Alimentarius να τα μετατρέψει σε δεσμευτική νομοθεσία. Επίσης, όλα τα κείμενα εργασίας που συζητούνται και τα κείμενα που έχουν υιοθετηθεί αναρτώνται στην ιστοσελίδα του Codex (www.codexalimentarius.net).

Η EFSA είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς την αξιολόγηση της επικινδυνότητας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές.

Η EFSA, ιδρύθηκε τον Ιανουάριο του 2002 μέσω του Κανονισμού 178/2002, ως μέρος της Ευρωπαϊκής Στρατηγικής για τη βελτίωση της ασφάλειας των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έπειτα από μία σειρά διατροφικών κρίσεων στα τέλη της δεκαετίας του ‘90. Αποτελεί μια ανεξάρτητη Κοινοτική Αρχή, με δική της νομική υπόσταση, η οποία χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αποστολή της EFSA είναι η παροχή αντικειμενικής και ανεξάρτητης συμβουλευτικής υποστήριξης, στη βάση των διαθέσιμων επιστημονικών στοιχείων, για τη διαμόρφωση Ευρωπαϊκών πολιτικών και νομοθεσίας καθώς επίσης και η υποστήριξη των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Κρατών Μελών στη διαχείριση της ασφάλειας των τροφίμων, μέσω παροχής γνωμοδότησης βάσει της αξιολόγησης της επικινδυνότητας. Παράλληλα, η EFSA παρέχει ταχεία, αντικειμενική και σαφή ενημέρωση για τα θέματα αρμοδιότητάς της προς όλους τους εταίρους του χώρου των τροφίμων, συμπεριλαμβανομένων των καταναλωτών.

Οι δράσεις της EFSA αφορούν στους τομείς της ασφάλειας των τροφίμων και των ζωοτροφών, της διατροφής, της υγείας και ευζωίας των ζώων, της φυτοπροστασίας και της φυτοϋγείας. Κατά τις εργασίες της, η EFSA λαμβάνει υπόψη την επίδραση της αλυσίδας των τροφίμων στη βιοποικιλότητα. Η EFSA εκπονεί, επίσης, μελέτες αξιολόγησης της επικινδυνότητας γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών, φυτοπροστατευτικών, προσθέτων ζωοτροφών και παρασίτων φυτών.